Produktywność
Co to jest prokrastynacja i jak sobie z nią radzić?
Czy zdarza Ci się przekładać swoje obowiązki na potem? Wydaje Ci się, że masz jeszcze mnóstwo czasu, aż do momentu, gdy nagle uświadamiasz sobie, że deadline depcze Ci po piętach? Posądzasz się o lenistwo? To może być prokrastynacja. Słowo pochodzi z łacińskiego procrastinate i oznacza właśnie odwlekanie, ociąganie się. Zjawisko to różni się od lenistwa tym, że towarzyszą mu wyrzuty sumienia oraz poczucie ciążącego obowiązku, do którego trudno się zabrać.
Kim jest prokrastynator?
Nie jest to osoba, która raz na jakiś czas przekłada sobie termin na jutro i faktycznie jutro go realizuje. Chyba każdemu zdarzy się tak czasem postąpić. Prokrastynator jednak ma tendencję do notorycznego odsuwania zamierzonych czynności na kolejny dzień, tydzień, miesiąc, albo chociaż za 5 minut. Siadając do pracy, przegląda jeszcze serwisy informacyjne i media społecznościowe, sprawdza telefon, aż dochodzi do wniosku, że warto coś zjeść, kawa się skończyła itd.Dlaczego nie warto odkładać zadań?
Sytuacja staje się poważnym problemem, gdy nawarstwione obowiązki, nie mogą dłużej czekać, przez co trzeba zostać w pracy po godzinach, zarwać noc, czy zrezygnować z planowanych przyjemności. Taki sposób funkcjonowania może zagrażać Twojej pozycji zawodowej, ale również komplikować życie prywatne i narażać zdrowie. Za nagromadzonymi raportami, sprawozdaniami stoją zwykle niecierpliwi zwierzchnicy oraz kontrahenci. Wystarczy, że tuż przed deadlinem wypadnie jakaś sytuacja losowa, która uniemożliwi Ci realizację zadań na czas np. gorsze samopoczucie, czy awaria sprzętu, a zawalone terminy negatywnie odbiją się na Twojej opinii. Dodatkowo wyrzuty sumienia i stres związany z nagromadzeniem obowiązków mogą powodować długotrwałe napięcie mięśniowe, nerwice, a czasem nawet stany depresyjne.Przyczyny prokrastynacji
Jak więc to jest, że choć zobowiązujesz się do wykonania czegoś, co jest w zakresie Twoich obowiązków i nie wykracza poza kompetencje, a mimo tego nie możesz się za to zabrać? Powody mogą być różne, problemy ze skupieniem uwagi, zmęczenie, lęk przed porażką, depresja, brak motywacji, znudzenie, wypalenie, strach przed porażką lub odpowiedzialnością, brak pomysłu na rozwiązanie trudnego zadania, nieumiejętne planowanie. Często zdarza się, że kilka różnych przyczyn występuje jednocześnie.Jak przezwyciężyć prokrastynację?
Jest kilka sposobów na to, by walczyć z odkładaniem czynności na później:-
- Popracuj nad organizacją – rozłóż sobie zadania w czasie. Jest to szczególnie ważne, gdy na wiele z nich masz jeden deadline. Samodzielnie przypisz im terminy realizacji i najlepiej zanotuj to ręcznie. Pisemne zobowiązanie umysł traktuje poważniej. Korzystaj z kalendarza i/lub notatnika. Dobrym pomysłem może się okazać prowadzenie bullet journala.
-
- Dziel duże zadanie na mniejsze części – łatwiej niż do wielogodzinnego projektu będzie Ci się zabrać do jednego z jego etapów. Każdy drobny sukces będzie Twoim motorem napędowym. Możesz także zastosować technikę pomodoro, czyli ustalić, że pracujesz przez 25 minut, a potem 5 minut odpoczywasz.
-
- Wprowadź samokontrolę – notuj w ciągu dnia wszystkie swoje zajęcia wraz z czasem, który zajęły. Dzięki temu zobaczysz, w którym miejscu czas przecieka Ci przez palce i łatwiej zdiagnozujesz przyczynę prokrastynacji. Mając świadomość tego, że wszystko trafi do Twojego czasowego raportu, może łatwiej będzie Ci się trzymać planu.
-
- Pozbądź się rozpraszaczy – wycisz dźwięki w telefonie, zamknij zbędne karty przeglądarki, dobrze zorganizuj swoje miejsce pracy. Pełna koncentracja!!!
-
- Stosuj hierarchizację zadań – najtrudniejsze i najbardziej pilne umieść na początku swojej listy. Kiedy im sprostasz, potem już będzie z górki.
-
- Nagradzaj się – po wykonaniu każdego zaplanowanego etapu pracy, serwuj sobie drobną przyjemność. Może to być chwila relaksu, kawa w dobrym towarzystwie, krótki spacer na świeżym powietrzu itp.